Światowy Dzień Godnej Pracy obchodzimy z inicjatywy Międzynarodowej Konfederacji Związków Zawodowych (ITUC). Tematem przewodnim  tegorocznych obchodów będzie dążenie do sprawiedliwości płacowej. Nierówności płacowe w ostatnich latach nabrały na sile.

Biuro prasowe OPZZ

Czym jest godna praca?

Godna praca (,,Decent work”) to termin wprowadzony przez Międzynarodową Organizację Pracy. Godna praca to zatrudnienie, które ,,(…) szanuje podstawowe prawa człowieka, a także prawa pracowników w zakresie warunków bezpieczeństwa pracy i wynagradzania, poszanowanie integralności fizycznej i psychicznej pracownika podczas wykonywania jego / jej zatrudnienia. (…) Godna praca oznacza możliwości pracy, która jest produktywna i zapewnia godziwy dochód, bezpieczeństwo w miejscu pracy i ochronę socjalną rodzin, lepsze perspektywy rozwoju osobistego i integracji społecznej, swobodę wyrażania swoich decyzji, organizuje i uczestniczy w decyzjach, które mają wpływ na ich życie i innych oraz równość szans i traktowania wszystkich kobiet o mężczyzn”.

MKZZ: - Rządy muszą rządzić w interesie ludzi!

Kryzys gospodarczy wywołany pandemią COVID-19 i atakiem Rosji na Ukrainę spowodował gwałtowne wzrosty inflacji, napędzone dodatkowo działaniami nastawionych wyłącznie na zysk korporacji, które kontrolują energię, transport, żywność i inne ważne towary. To wszystko bardzo mocno pogorszyło sytuację pracowników na rynku pracy. Szczególnie tych najsłabiej wynagradzanych. W stanowczym oświadczeniu ITUC czytamy m.in. : -Nachodzące na siebie kryzysy globalnego ocieplenia, konflikty zbrojne i korporacyjna chciwość muszą stać się punktem zwrotnym, w którym rządy zaakceptują w końcu, że muszą rządzić w interesie ludzi i nie ulegać już władzy korporacyjnych elit.

Z danych GUS wynika, że w ubiegłym roku w Polsce w skrajnym ubóstwie żyło 3,6 proc. pracowników i 2,3 proc. pracujących na własny rachunek. 2022 rok przyniósł ogromny wzrost kosztów życia. Płacimy więcej za towary i usługi konsumpcyjne, a inflacja rosła szybciej niż podwyżki wynagrodzeń.

EKZZ: - Kryzys jest spowodowany nadwyżkami zysków, a nie płacami.

W opinii Europejskiej Konfederacji Związków Zawodowych płace nie są przyczyną inflacji. Pracownicy są ofiarami tego kryzysu, a ich płace spadają, podczas gdy ceny towarów codziennego użytku rosną. Przyczynia się to do zwiększenia istniejących nierówności, przy czym najbardziej odczuwają je nisko opłacani pracownicy i osoby znajdujące się w trudnej sytuacji życiowej. Pracodawcy, rządy i UE ponoszą odpowiedzialność za podjęcie pilnych działań w celu rozwiązania kryzysu kosztów życia poprzez zapewnienie wzrostu płac, nadzwyczajnego wsparcia dla borykających się z problemami rodzin, wprowadzenia limitów cenowych, opodatkowania i redystrybucji nadmiernych zysków i bogactwa.

Pracownicy i ich związki zawodowe w całej Europie przedstawiają plan.

Jego celem jest rozwiązanie kryzysu kosztów utrzymania i budowy gospodarki przyjaznej pracownikom. Związkowcy żądają:

• Podwyżki wynagrodzeń, aby sprostać wzrostowi kosztów życia i zapewnić pracownikom sprawiedliwą część wzrostu wydajności, a także działań promujących negocjacje zbiorowe jako najlepszy sposób na osiągnięcie sprawiedliwego wynagrodzenia i zrównoważonej gospodarki.
• Płatności przeznaczonych dla osób, które mają problemy z opłaceniem rachunków za energię, jedzenie i czynsz; prawo do jedzenia i ciepłego domu są prawami człowieka i muszą być chronione. Nie można oczekiwać, że ludzie żyjący w ubóstwie będą płacić rachunki, na które ich nie stać. Należy wprowadzić zakaz odłączania od sieci.
• Wprowadzenia limitów cenowych, zwłaszcza w odniesieniu do kosztów rachunków za energię, oraz szczelnego podatku od nadmiernych zysków firm energetycznych i innych, by uniemożliwić im zarabianie na kryzysie, a także innych środków powstrzymujących spekulację, takich jak ograniczenie dywidend, oraz zapobiegających spekulacjom cenami żywności. Aby krajowe i europejskie środki antykryzysowe chroniły dochody i miejsca pracy w przemyśle, usługach i sektorze publicznym, w tym środki typu SURE chroniące miejsca pracy, dochody i finansujące środki społeczne służące radzeniu sobie z kryzysem i procesami sprawiedliwej transformacji.
• Reformy funkcjonowania rynku energetycznego UE. Uznania, że energia jest dobrem publicznym i inwestowania w usuwanie podstawowych przyczyn kryzysu, takich jak niedoinwestowanie w zieloną energię i konsekwencje prywatyzacji.
• Miejsca przy stole dla związków zawodowych w celu opracowania i wdrożenia środków antykryzysowych poprzez dialog społeczny. Jest to sprawdzona metoda skutecznego zarządzania kryzysem.

Europejscy związkowcy podkreślają, że rządy i Unia Europejska nie mogą przeczekać tego kryzysu. Cena braku działania lub przyjęcia niewłaściwej reakcji, takiej jak podwyższenie stóp procentowych, zamrożenie płac lub powrót do nieudanego programu oszczędnościowego, będzie katastrofalna.

OPZZ lobbuje w Sejmie i na ulicy.

OPZZ jak co roku włącza się do działań na rzecz godnej pracy. 4 października grupa związkowców konfederacji z jej wiceprzewodniczącą Barbarą Popielarz, spotkała się z parlamentarzystami lewicy. Mówiono o postulatach europejskich związków zawodowych i legislacyjnych możliwościach ich wprowadzenia. Od 5 października działa nauczycielskie „miasteczko edukacyjne” przed siedzibą Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. Nauczyciele informują o prawdziwej sytuacji szkolnictwa w Polsce. Miasteczko będzie czynne do 15 października. Tego dnia, w Warszawie odbędzie się manifestacja nauczycieli szkolnych i akademickich oraz pozostałych pracowników oświaty. 7 października w Dniu Godnej Pracy młodzi związkowcy zrzeszeni w OPZZ wezmą udział w happeningu zorganizowanym na Placu Zamkowym w Warszawie. 8 października będą protestowali pracownicy sądów. Na 19 października przewidziano kolejną, wielką demonstrację w Warszawie, która rozpocznie się przed Pałacem Kultury i Nauki. Manifestanci przejdą następnie ulicami stolicy protestując przeciwko wygasającemu charakterowi emerytur pomostowych. Ponadto będą organizowane happeningi ilustrujące coraz cięższą sytuację polskich pracowników.