W dniach 20-21 kwietnia br. w Amsterdamie odbyło się seminarium dotyczące implementacji porozumienia ramowego europejskich partnerów społecznych w sprawie cyfryzacji. Spotkanie zostało zorganizowane przez Europejską Konfederację Związków Zawodowych (EKZZ), a jego celem było przedstawienie treści porozumienia oraz interpretacji poszczególnych rozwiązań, a także możliwych działań związanych z procesem wdrożeniowym.

Paweł Śmigielski, dyrektor Wydziału prawno-interwencyjnego OPZZ

Ponad 30 uczestników spotkania, reprezentujących organizacje członkowskie EKZZ z Włoch, Belgii, Polski, Czech, Węgier, Holandii, Norwegii oraz Turcji czynnie uczestniczyło w rozmowach dotyczących kwestii:

• umiejętności cyfrowych pracowników oraz zabezpieczenia zatrudnienia - jest to ważne wyzwanie związane z wszechobecną transformacją cyfrową w świecie pracy, która wymaga dostępu przez pracownika do wysokiej jakości szkoleń oraz wprowadzania przez pracodawcę nowoczesnych metod rozwoju umiejętności zatrudnionych osób;
• bycia „offline” przez pracownika po godzinach pracy (prawo do odłączenia się) – mając na uwadze nowe metody i sposoby świadczenia pracy (w tym pracę zdalną), koniecznym jest wprowadzenie stosownych regulacji prawnych, pozwalających na prawidłowe rozdzielenie życia zawodowego od życia prywatnego pracownika. Ograniczenia wprowadzane w związku z COVID-19 zmusiły setki tysięcy pracowników do pracy w domu, a to w wielu przypadkach doprowadziło do zatarcia granicy pomiędzy czasem pracy a czasem prywatnym. W ocenie strony związkowej niezbędnym zatem staje się konieczność wprowadzenia prawa pracownika do bycia offline, a więc np. zakaz odbierania maili czy telefonów służbowych po godzinach pracy;
• sztucznej inteligencji (AI) oraz gwarancji jej kontroli przez człowieka – coraz powszechniejsze systemy sztucznej inteligencji mogą pomóc w osiągnięciu sukcesu gospodarczego, jak i zwiększać zdolności pracownika w pracy, ale w procesie tym niezbędne jest przestrzeganie wielu zasad. W szczególności muszą to być systemy sprawiedliwe, przejrzyste, bezpieczne oraz zgodne z prawami podstawowymi i zasadami niedyskryminacji. Ponadto w każdym przypadku powinna być zapewniona kontrola przez człowieka.
• poszanowania godności ludzkiej - technologia cyfrowa i systemy AI zwiększają ryzyko naruszenia godności człowieka. Może to prowadzić do pogorszenia warunków pracy i samopoczucia pracowników. Aby temu przeciwdziałać należy dążyć do wdrażania zasad związanych z minimalizacją zakresu danych oraz reguł związanych z przetwarzaniem danych osobowych, również poprzez rozwiązania zawarte w układach zbiorowych pracy. W zakładach pracy powinny zatem pojawiać się bardziej szczegółowe przepisy w celu zapewnienia ochrony praw i wolności w sferze przetwarzania danych osobowych pracowników.

Spotkanie zakończyło się wymianą doświadczeń oraz analizą stanu prac nad wdrażaniem przedmiotowego porozumienia. Reprezentanci OPZZ - Paweł Śmigielski oraz Błażej Mądrzycki w trakcie dyskusji szczegółowo przedstawili działania, jakie przeprowadzili partnerzy społeczni w Polsce, a także zaprezentowali dobre praktyki dialogu, przybliżające do realizacji porozumienia na poziomie krajowym.