Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych (OPZZ) oczekuje wprowadzenia zmian w projekcie rozporządzenia ministra infrastruktury dotyczącego stawek tzw. kilometrówki. Z uwagi na wysoką inflację oraz wzrost cen paliw i kosztów utrzymania pojazdów nowe stawki powinny być wyższe.

Norbert Kusiak, dyrektor Wydziału Polityki Gospodarczej i Funduszy Strukturalnych OPZZ

Projekt rozporządzenia stanowi odpowiedź na wnioski OPZZ zgłaszane na forum Trójstronnej Komisji ds. Społeczno-Gospodarczych a następnie Rady Dialogu Społecznego oraz w indywidualnych wystąpieniach kierowanych do ministra właściwego do spraw transportu. OPZZ wskazywało w nich, że zamrożenie w 2007 r. stawek tzw. kilometrówki skutkuje de facto przerzuceniem ekonomicznego ryzyka prowadzenia działalności  gospodarczej z pracodawcy na pracowników, czego nie można zaakceptować.

Analiza nowelizowanych przepisów w zakresie wysokości maksymalnych stawek za 1 kilometr przebiegu pojazdów pozwala jednak na stwierdzenie, że rzeczywiste koszty eksploatacji samochodów osobowych o pojemności skokowej silnika powyżej 900 cm³ są wyższe niż wynika to z zaproponowanej w przedmiotowym rozporządzeniu stawki (1,038 zł). Wzrasta ona tylko o 24,2 proc., podczas gdy dla pojazdów o pojemności silnika do 900 cm³ stawka wzrasta o 70,7 proc. - do wysokości 0,89 zł. Trudno uzasadnić tak znaczną różnicę w stawce pomiędzy tymi rodzajami samochodów. Wydatki na użytkowanie aut osobowych o większej pojemności silnika są zazwyczaj wyższe z uwagi na koszty ubezpieczenia, badań technicznych, serwisu czy części zamiennych. Niewspółmierny do ponoszonych kosztów wzrost stawki będzie skutkował dalszym finansowaniem działalności pracodawcy przez pracownika. Dlatego OPZZ wnioskuje o zwiększenie stawki za 1 kilometr przebiegu pojazdu o pojemności silnika powyżej 900 cm³.

W ocenie OPZZ wątpliwości budzi także przyjęta metodologia wyliczenia kosztów za 1 kilometr przebiegu pojazdów używanych do celów służbowych. Została ona oparta na historycznych danych Instytutu Transportu Samochodowego z 2019 r., zwaloryzowanych wskaźnikiem cen towarów i usług konsumpcyjnych za lata 2020-2021 i I kwartał 2022 r. (103,8 proc.). Z niewiadomych powodów nie uwzględnia ona wysokiej dynamiki wzrostu cen paliw w kolejnych kwartałach 2022 r., spowodowanego niestabilną sytuacją geopolityczną i wojną Rosji z Ukrainą, w tym faktu, że inflacja w III kwartale 2022 r. w porównaniu z grudniem 2021 r. wzrosła o 12,2 proc. Warto podkreślić, że tylko w okresie styczeń-wrzesień br. ceny paliw do prywatnych środków transportu przekraczały poziom sprzed roku o 28,7 proc. W okresie tym odnotowano znaczny wzrost cen oleju napędowego – o 33,7 proc., benzyny – o 25,3 proc. oraz gazu ciekłego i pozostałych paliw do prywatnych środków transportu – o 34,9 proc. Uwzględniając natomiast blisko piętnastoletni okres mrożenia stawek tzw. kilometrówki (od listopada 2007 r.), należy przyjąć, że skumulowana inflacja przekroczyła 60 proc. Z powyższych względów zaproponowana w przedmiotowym projekcie rozporządzenia stawka dla samochodu osobowego o pojemności silnika powyżej 900 cm³ powinna zostać podniesiona do poziomu co najmniej 1,35 zł.

OPZZ wnioskuje także o urealnienie wysokości stawki tzw. kilometrówki oraz upublicznienie danych oszacowanych przez Instytut Transportu Samochodowego z 2019 r. jak również najnowszych ekspertyz, które zamówiło Ministerstwo Infrastruktury w związku z prowadzonymi pracami nad zasadnością podniesienia obowiązujących stawek tzw. kilometrówki. Stanowią one bowiem informację publiczną w rozumieniu ustawy o dostępie do informacji publicznej.

OPZZ wnosi ponadto o wprowadzenie do projektu rozporządzenia przepisów, które będą przeciwdziałać zamrażaniu w przyszłości stawek tzw. kilometrówki. Określone w rozporządzeniu ministra właściwego do spraw transportu stawki powinny podążać za zmiennymi trendami cyklu koniunkturalnego i wzrastać w stopniu odpowiadającym co najmniej prognozowanemu średniorocznemu wskaźnikowi cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem ustalonemu w ustawie budżetowej na dany rok.

Codzienna praktyka wskazuje dodatkowo na potrzebę uregulowania w ustawie z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym zasad zwrotu kosztów poniesionych przez pracownika w trakcie podróży służbowej w związku z przejazdami samochodami elektrycznymi, hybrydowymi, napędzanymi wodorem lub zasilanymi innymi alternatywnymi źródłami energii.

(nq)