Komisja Europejska spotkała się Europejską Konfederacją Związków Zawodowych i Business Europe w sprawie przygotowanego dokumentu pn. Roczna Analiza Zrównoważonego Wzrostu Gospodarczego na rok 2023. To strategiczny dokument, który rozpoczyna roczny cykl zarządzania gospodarczego w Unii Europejskiej (Semestr Europejski).

Warto docenić dobrą praktykę Komisji, aby spotkać się z europejskimi związkami zawodowymi oraz organizacją pracodawców celem dyskusji o priorytetach, które powinien zawierać strategiczny dokument zarządzania gospodarczego.

W trakcie dyskusji z Komisją Europejską zwróciliśmy uwagę, że zarządzanie gospodarcze w UE powinno uwzględniać system wynagradzania pracowników jako narzędzie budowania odporności i zrównoważonego rozwoju w UE. Semestr Europejski nie uwzględnia kwestii płac, zwłaszcza ich godziwego wymiaru w zarządzaniu gospodarczym.

Zasadnym jest, że Komisja Europejska szanuje fakt, że kwestia kształtowania wynagrodzeń jest domeną krajową i dialogu społecznego poprzez rokowania zbiorowe. Komisja powinna jednak wskazać w jej strategicznym dokumencie na rolę godziwego wynagradzania pracowników w kształtowaniu zrównoważonego wzrostu gospodarczego w Unii Europejskiej.

Komisja Europejska nie może jednak ignorować faktu, że płace na przyzwoitym poziomie mają kluczowe znaczenie dla zrównoważonego rozwoju oraz odporności gospodarki i społeczeństw UE na kryzysy. Udział płac w PKB maleje, wzrost wynagrodzeń nie nadąża za inflacją, która jest przede wszystkim napędzana przez wzrost cen energii. Pracownicy ponoszą negatywne skutki obecnego kryzysu.

Wzrost płac powinien być zatem narzędziem przeciwdziałania skutkom kryzysu energetycznego, narzędziem walki z nierównościami i wykluczeniem społecznym. Ubóstwo pracujących powinno zostać wyeliminowane poprzez odpowiedni podział zysków w przedsiębiorstwach, sprawiedliwy podział wyników wzrostu gospodarczego i politykę państw w dziedzinie wynagrodzeń pracowników, w tym sektora publicznego.

Ponadto podkreśliliśmy, że w ramach Semestru Komisja Europejska powinna w większym stopniu egzekwować działania w zakresie równości wynagrodzeń oraz analizować ich efektywność, nie tylko stan prawny w ww. obszarze.

OPZZ poruszyło również kwestię inwestycji oraz potrzeby wymagania od przedsiębiorców odpowiedzialności społecznej w ramach ich działalności. W następstwie kryzysu energetycznego, a wcześniej pandemii COVID-19 państwa zmobilizowały znaczne zasoby publiczne i fundusze UE w celu wsparcia przedsiębiorstw. Dlatego, wsparcie publiczne i unijne powinno być sprzężone z zobowiązaniem przedsiębiorstw do utrzymania zatrudnienia w zakładach pracy, zapewnienia pracownikom godnych warunków pracy i godziwych wynagrodzeń oraz inwestowania w rozwój.

Na koniec zwróciliśmy uwagę na kwestię dialogu społecznego oraz potrzeby postrzegania usług publicznych w ramach Semestru Europejskiego jako inwestycji, zwłaszcza w kontekście odporności krajów i społeczeństw. Niezbędne jest zwiększenie nakładów, w szczególności na edukację, zdrowie i mieszkalnictwo. Już przed 2020 r. w tych obszarach polityki publicznej występowały deficyty. Tym bardziej teraz, niezbędne jest uznanie wydatków publicznych na ww. cele jako inwestycji budujących zrównoważony rozwój gospodarki i społeczeństw oraz odporność na kryzysy w UE.

OPZZ na spotkaniu reprezentowała Katarzyna Pietrzak z Biura OPZZ.

(KP)