Dnia 20 kwietnia 2022 r. odbyło się posiedzenie Zespołu Problemowego ds. ubezpieczeń społecznych Rady Dialogu Społecznego w Centrum Partnerstwa Społecznego „Dialog” w Warszawie. Ze strony Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych w posiedzeniu uczestniczyli: Wiceprzewodniczący Sebastian Koćwin, przewodniczący Związku Zawodowego Pracowników Zakładów Przeróbki Mechanicznej Węgla w Polsce "Przeróbka" Sławomir Łukasiewicz, ekspert OPZZ i członek Rady Nadzorczej ZUS Bogdan Grzybowski oraz specjalistka w Wydziale Polityki Społecznej, Rynku Pracy, Ubezpieczeń i Zdrowia Katarzyna Duda.

Porządek obrad obejmował kontynuację dyskusji i prac nad kwestią uregulowania problematyki emerytur niższych od najniższej emerytury, tzw. "emerytur groszowych", omówienie bieżących prac w Podzespole ds. emerytur pomostowych oraz omówienie innych, istotnych dla partnerów społecznych spraw.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rodziny i Polityki Społecznej Stanisław Szwed zaprezentował informacje na temat rosnącej liczby osób pobierających tzw. emerytury groszowe, rosnącego udziału mężczyzn pobierających te świadczenia, udziału kapitału początkowego w wysokości emerytur oraz rozkładu terytorialnego pobierania emerytur groszowych. Przedstawił ponadto oczekiwanie podjęcia przez Zespół problemowy ds. ubezpieczeń społecznych uchwały, w której członkowie Zespołu zajmą wspólne stanowisko m.in. w zakresie warunku nabycia prawa do emerytury (np. poprzez wprowadzenie, obok wieku emerytalnego, warunku spełnienia określonego stażu ubezpieczeniowego), a także w zakresie częstotliwości oraz terminu wypłaty świadczenia w przypadku tzw. emerytur groszowych. Wiceprzewodniczący OPZZ Sebastian Koćwin zwrócił uwagę na fakt, że Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej zostało poproszone podczas poprzednich posiedzeń Zespołu o przygotowanie założeń ustawy w tym zakresie i wyraził rozczarowanie tym, że Ministerstwo nie wywiązało się z tego zobowiązania. Na zakończenie dyskusji uzgodniono, że strona pracowników oraz strona pracodawców przygotują propozycję uchwały, w której przedstawią wspólne stanowisko z rekomendacjami zmian legislacyjnych w zakresie uregulowania zasad wypłacania tzw. emerytur groszowych. Uchwała ta będzie stanowić podstawę dla Ministerstwa do rozpoczęcia prac nad uregulowaniem tej kwestii.

Następnie omówiono bieżący stan prac Podzespołu ds. emerytur pomostowych. Poinformowano, że kuratorzy sądowi zgłosili do Podzespołu wniosek o podjęcie prac nad nadaniem ich grupie zawodowej prawa do emerytury pomostowej, przedkładając jednocześnie pozytywną opinię w tym zakresie Centralnego Instytutu Ochrony Pracy (CIOP). Uznano za zasadne przedkładanie opinii CIOP również przez inne grupy zawodowe zainteresowane zakwalifikowaniem do zawodów wykonujących prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze.

Na zakończenie posiedzenia przedstawiciele OPZZ zwrócili się do Sekretarza Stanu Stanisława Szweda z pytaniem o termin podjęcia prac parlamentarnych nad projektami ustaw w sprawie wprowadzenia emerytur stażowych. Przypomniano, że w Sejmie znajdują się obecnie 4 projekty ustaw: dwa złożone w Sejmie, w porozumieniu z OPZZ, przez Klub Parlamentarny PSL-Kukiz’15 oraz Koalicyjny Klub Parlamentarny Lewicy, a także obywatelski i prezydencki projekt ustawy. Zwrócono się również z prośbą o wyjaśnienie, kiedy rząd planuje wprowadzić przepisy zaproponowane w Krajowym Programie Reform 2022/2023 na rzecz ograniczenie segmentacji rynku pracy. Mowa o zwiększeniu ochrony socjalnej wszystkich osób pracujących na podstawie umów cywilnoprawnych, poprzez objęcie tych umów składkami na ubezpieczenia społeczne, niezależnie od uzyskiwanych przychodów. 

Sekretarz Stanu Stanisław Szwed udzielił informacji, że projekty ustaw w sprawie emerytur stażowych będą rozpatrywane wspólnie na posiedzeniu Komisji Polityki Społecznej i Rodziny po tym, jak prezydencki projekt ustawy złożony w Sejmie 14 grudnia 2021 r. zostanie skierowany pod obrady Sejmu (pod warunkiem skierowania go do dalszych prac). W odpowiedzi na pytanie dotyczące planów objęcia umów cywilnoprawnych obowiązkiem ubezpieczeniowym niezależnie od uzyskiwanych przychodów poinformował natomiast, że z uwagi na wojnę w Ukrainie rząd wstrzymał pracę nad projektem w tym zakresie.

KD