Współdziałanie instytucjonalne na rzecz poprawy warunków pracy wszystkich podmiotów zajmujących się bezpieczeństwem pracy to jedna z rekomendacji Rady Ochrony Pracy w zakresie kultury bezpieczeństwa. Na ostatnim posiedzeniu 22 listopada br. oceniono i przyjęto stanowisko w sprawie programu dofinansowania płatników składek w ramach prewencji wypadkowej realizowanego w latach 2019 – 2022.

Warto przypomnieć, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych prowadzi tradycyjnie, w różnych formach, działalność, której celem jest zapobieganie wypadkom przy pracy i chorobom zawodowym. Corocznie w planie finansowym Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (FUS) określana jest kwota wydatków na ten cel w wysokości od 1 proc. przewidzianych na dany rok budżetowy składek na ubezpieczenie od wypadków i chorób związanych z warunkami pracy. Od 2013 r. ZUS prowadzi „Program dofinansowania działań płatników składek w ramach prewencji wypadkowej”. Lata realizacji programu pokazały niezwykle liczny (87 proc.) udział projektów z mikro – i małych przedsiębiorstw, co należy oceniać jako niekwestionowany sukces, bowiem próby dotarcia z działaniami na rzecz poprawy warunków pracy są bardzo trudne we wszystkich krajach Unii Europejskiej. Obecnie każde z przedsiębiorstw wyłonionych w konkursie otrzymuje ujednolicone dofinansowanie w wysokości 80 proc. szacowanej wartości projektu.

W latach 2019 - 2022 najwięcej projektów realizowały przedsiębiorstwa z takich sekcji, jak: przetwórstwo przemysłowe (39 proc.), budownictwo (20 proc.), handel hurtowy i detaliczny (15 proc.) oraz opieka zdrowotna i pomoc społeczna (13 proc.). Poprawa warunków pracy ukierunkowana była głównie na zakup i uruchomienie sprzętu oraz urządzeń technicznych zmniejszających obciążenia układu mięśniowo-szkieletowego (40 proc.), poprawę oczyszczania powietrza wdychanego (20 proc.), bezpieczeństwo prac na wysokości i w zagłębieniach (14 proc.) oraz zmniejszanie narażenia na czynniki chemiczne lub biologiczne (12 proc.). Efektywność programu mierzona liczbą przedsiębiorstw, którzy zrealizowali projekty od 2013 r. wyniosła 8,5 tysięcy i wpłynęła na poprawę warunków pracy 87 tys. pracowników.

Rekomendacje Rady Ochrony Pracy w zakresie prewencji wypadkowej wypracowane w dyskusji, także z udziałem przedstawicieli OPZZ, koncentrują się na kilku obszarach – są nimi:

1) konieczność konsekwentnego ukierunkowania tematyki konkursu na obszary działalności, w których występuje najwięcej wypadków i chorób zawodowych wynikających z narażenia na szkodliwe czynniki fizyczne, chemiczne i biologiczne,
2) utrzymanie projektów mikro – i małych przedsiębiorstw w liczbie adekwatnej do ich udziału w gospodarce,
3) współdziałanie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z Państwową Inspekcją Pracy w popularyzacji konkursu m.in. wśród kontrolowanych przez PIP przedsiębiorstwach, w których warunki pracy wymagają poprawy,
4) kontynuację popularyzacji konkursu ZUS w różnych środkach masowego przekazu,
5) opracowanie i uruchomienie, w ramach działań ZUS ukierunkowanych na upowszechnienie wiedzy, nowoczesnego programu edukacji w dziedzinie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia z wykorzystaniem narzędzi rzeczywistości wirtualnej.

Więcej o konkursie "Dofinansowanie działań płatnika składek na poprawę bezpieczeństwa i higieny pracy - można przeczytać na stronie internetowej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, w tym także o warunkach przystąpienia w 2023 r. i wymaganych dokumentach.

W załączeniu: broszura do pobrania ,,Program dofinansowania projektów skierowanych na utrzymanie zdolności do pracy przez cały okres aktywności zawodowej”  

oprac. Renata Górna, OPZZ