Europejska dyrektywa w sprawie minimalnego wynagrodzenia za pracę i rokowań zbiorowych: budowanie Europy socjalnej oznacza ożywienie projektu europejskiego i zaufania Europejczyków do UE

Europejska Konfederacja Związków Zawodowych

W dniu 25 marca 2022 r. przypada 65. rocznica podpisania Traktatu Rzymskiego. Na mocy tego traktatu powstała Europejska Wspólnota Gospodarcza, która połączyła kraje dotknięte wojną w projekcie współpracy gospodarczej. Ta wizjonerska idea zachęcała nasze kraje do prowadzenia stałego dialogu w celu zapewnienia trwałego pokoju. Ojcowie założyciele projektu europejskiego byli świadomi, że może on funkcjonować tylko przy wsparciu swoich narodów. Współpraca gospodarcza i konwergencja musiały iść w parze ze wspólnym dobrobytem. Obietnicy dobrobytu wynikającej z konwergencji gospodarczej musiała towarzyszyć konwergencja społeczna. Obietnica ta została częściowo dotrzymana.

Budowa Europy socjalnej trwała dłużej i była bardziej żmudna niż budowa Europy gospodarczej. Postępy takie jak przyjęcie euro wzmocniły integrację i współzależność gospodarek państw członkowskich, ale pogłębiły również przepaść dzielącą je od obywateli. Wobec braku europejskich instrumentów kompensujących wynikające z tego nierówności społeczne, Europa była postrzegana wyłącznie jako służąca interesom gospodarczym i finansowym. Kryzys z 2008 r. wzmocnił ten wizerunek. Podkreślając brak zaufania do instytucji europejskich, sprzyjał rozwojowi ruchów populistycznych i eurosceptycznych lub eurofobicznych.

Trzeba było prawie 10 lat, aby kwestie społeczne znalazły się ponownie w centrum debat politycznych. Przyjęcie Europejskiego Filaru Praw Socjalnych w 2017 r. stanowiło punkt zwrotny. Podobnie, solidarne podejście do kryzysu zdrowotnego wywołanego COVID-19 świadczy o znaczeniu tego odnowionego wymiaru społecznego. Postępy są jednak nadal zbyt nieśmiałe, biorąc pod uwagę wyzwania, przed którymi stoimy.

Europejscy pracownicy chcą silnej, wspierającej i chroniącej Europy socjalnej. Dziś, przed nieformalnym posiedzeniem Rady Ministrów ds. Społecznych i Zatrudnienia, mobilizujemy się, aby zażądać od europejskich decydentów nadrobienia wieloletnich opóźnień poprzez przyjęcie, przed rocznicą podpisania Traktatu Rzymskiego, możliwie najbardziej ambitnej europejskiej dyrektywy w sprawie płac minimalnych i rokowań zbiorowych.

Dyrektywa ta powinna zobowiązywać państwa członkowskie do ustanowienia godziwych minimalnych wynagrodzeń, tak aby wszyscy pracownicy w Europie mogli godnie żyć ze swojej pracy. Musi ona również wymagać od państw członkowskich określenia, wraz z partnerami społecznymi, środków niezbędnych do wzmocnienia rokowań zbiorowych w jasnych ramach. Negocjacje zbiorowe, zwłaszcza na szczeblu międzybranżowym i branżowym, są najlepszym narzędziem sprawiedliwszego podziału dóbr wytwarzanych przez pracowników. Poza kwestią płac, negocjacje zbiorowe umożliwiają również poprawę warunków pracy i zagwarantowanie większego zaangażowania pracowników w wybory dokonywane przez ich przedsiębiorstwa.

Przedmiotowa dyrektywa stanowi prawdziwą szansę dla Europy: jest to szansa na pogodzenie jej obywateli z projektem europejskim poprzez stanowienie prawa w celu wprowadzenia odczuwalnych zmian o pozytywnym wpływie. Prezydencja francuska uczyniła z niej jeden ze swoich priorytetów i jest w stanie doprowadzić ją do pomyślnego zakończenia w nadchodzących tygodniach. Wzywamy zatem instytucje europejskie i rządy do osiągnięcia porozumienia, które spełni oczekiwania pracowników, a w szerszym ujęciu - obywateli europejskich.