Prezydium OPZZ oceniło efektywność mechanizmu waloryzacji świadczeń emerytalno-rentowych. 15 marca przyjęło Stanowisko, w którym rekomenduje konieczne reformy.

Biuro prasowe OPZZ

Waloryzacja dwa razy w roku

W ocenie Prezydium OPZZ największym zagrożeniem dla gospodarstw domowych emerytów i rencistów jest bardzo wysoka inflacja, która według Głównego Urzędu Statystycznego wzrosła w styczniu 2022 roku o 9,2 proc.
w porównaniu z analogicznym miesiącem poprzedniego roku. Niedługo może zbliżyć się do 10 proc. Tak wysokiego tempa wzrostu cen nie odnotowano
od 22 lat. Prezydium OPZZ zauważa, że inflacja stanowi poważne zagrożenie dla sytuacji materialnej emerytów i rencistów. Tzw. 14 emerytura, chociaż podejmuje próbę złagodzenia problemów finansowych osób otrzymujących niskie świadczenia emerytalne i rentowe, ma charakter incydentalny i w perspektywie długofalowej nie przyniesie oczekiwanych rezultatów.

Prezydium OPZZ uznaje za konieczną reformę ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, by świadczenia emerytalno-rentowe były waloryzowane zgodnie z mechanizmem uwzględniającym realny wzrost przeciętnego wynagrodzenia w stopniu wyższym niż aktualnie. Prezydium OPZZ proponuje wprowadzenie przepisu obligującego rząd do tego, by świadczenia emerytalno-rentowe były waloryzowane nie raz w roku, a dwukrotnie – w marcu i we wrześniu w przypadku, jeśli inflacja w pierwszym półroczu przekroczy 5 proc. Mechanizm dwukrotnej, warunkowej waloryzacji będzie stanowić dodatkową ochronę i zagwarantuje gospodarstwom emerytów i rencistów utrzymanie realnej wartości świadczeń w przypadku wysokiej inflacji.

Zahamować spadającą stopę zastąpienia

Z roku na rok spada stopa zastąpienia, a więc stosunek między średnim wynagrodzeniem, a przeciętną nowo przyznawaną emeryturą. Obecnie wynosi ona 42 proc. i może spaść poniżej 40 proc. przez co polskie świadczenia emerytalne nie będą spełniać minimalnych standardów Międzynarodowej Organizacji Pracy. Przypomnijmy, że w 2014 r. roku stopa zastąpienia stanowiła 52 proc. Biorąc pod uwagę potrzebę stałego zwiększania udziału emerytów i rencistów we wzroście gospodarczym i potrzebę zagwarantowania im odczuwalnej poprawy sytuacji finansowej Prezydium OPZZ postuluje m.in. by podejmować działania na rzecz zachowania adekwatności wysokości świadczeń poprzez zahamowanie spadającej stopy zastąpienia, przede wszystkim poprzez: zmianę mechanizmu obliczania świadczeń w zakresie ustalania zasad waloryzacji emerytur i rent opierając go na wskaźniku inflacji zwiększonym o co najmniej 50 proc. realnego wzrostu przeciętnego wynagrodzenia w poprzednim roku kalendarzowym. Zwiększenie wskaźnika waloryzacji emerytur i rent, w części dotyczącej realnego wzrostu płac, nadal powinno być przedmiotem negocjacji w ramach Rady Dialogu Społecznego.