Rada Dialogu Społecznego otrzymała do zaopiniowania projekt ustawy o podatku PIT, o którym mówił premier Mateusz Morawiecki na konferencji prasowej zapowiadającej kolejną nowelizację tzw. Polskiego Ładu. Etap konsultacji społecznych
ma potrwać do 2 kwietnia 2022 r., a planowane wejście w życie nowych rozwiązań to 1 lipca 2022 r. Poniżej przedstawiamy wybrane propozycje, które znalazły się w projekcie ustawy.

Norbert Kusiak, dyrektor Wydziału Polityki Gospodarczej i Funduszy Strukturalnych OPZZ

Obniżenie stawki PIT do 12%

Najważniejszą zmianą jest obniżenie stawki pierwszego progu podatkowego PIT z 17% do 12%. Nowa, niższa stawka podatkowa dotyczyć będzie każdego podatnika (uzyskującego dochody na skali), bez względu na źródło osiąganych przychodów, wysokość przysługujących kosztów uzyskania przychodu, fakt zatrudnienia u kilku pracodawców, czy też równoczesnego pobierania emerytury.

Nowe zasady odliczania składki zdrowotnej

Projekt wprowadza możliwość uwzględnienia składki zdrowotnej w podstawie opodatkowania, ale tylko przedsiębiorców, których dochód opodatkowany jest podatkiem liniowym, zryczałtowanym podatkiem dochodowym lub na podstawie karty podatkowej.

Przewiduje się roczne limity w zależności od formy opodatkowania:

– w przypadku opodatkowania podatkiem liniowym – 4,9% (maksymalnie 8,7 tys. zł -pomniejszenie dochodu);

– w przypadku opodatkowania zryczałtowanym podatkiem dochodowym – 50% zapłaconych składek zdrowotnych (pomniejszenie przychodu);

– w przypadku opodatkowania na podstawie karty podatkowej – 19 % zapłaconej składki (pomniejszenie podatku).

Pracownicy nadal będą płacić 9-procentową składkę zdrowotną bez możliwości jej odliczenia.

Likwidacja tzw. ulgi dla klasy średniej

Nowe rozwiązania przewidują likwidację tzw. ulgi dla klasy średniej, która zaczęła obowiązywać z początkiem 2022 roku. Przewiduje się jednak opcjonalną możliwość rozliczenia podatnika z uwzględnieniem tzw. ulgi dla klasy średniej, gdyby taki podatnik miał stracić
na proponowanych zmianach. Projekt ustawy zakłada także uchylenie od 1 lipca 2022 r. obowiązku nałożonego na płatników wyliczania
w trakcie 2022 r. zaliczek również według zasad obowiązujących do końca 2021 r., czyli uchylenie tzw. mechanizmu rolowania zaliczek wdrożonego rozporządzeniem, a następnie ustawą.

Nowe zasady stosowania kwoty wolnej przy zaliczkach

Zmienione zostały zasady, na jakich płatnicy będą uwzględniać kwotę zmniejszającą zaliczkę na podatek PIT. Płatnicy przy poborze zaliczek na podatek stosują kwotę wolną od podatku. Czynią to, pomniejszając obliczoną zaliczkę na podatek o 1/12 kwoty zmniejszającej podatek (obecnie o 425 zł, po zmianie o 300 zł). W projekcie proponuje się, aby podatnik, gdy ma na uwadze wybór najlepszego dla siebie rozwiązania, mógł „dzielić” 1/12 kwoty zmniejszającej podatek maksymalnie na trzy kwoty i upoważnić w związku z tym do jej stosowania maksymalnie trzech płatników.

Ponadto pracodawcy zostaną zobowiązani do wystąpienia do swoich pracowników (do 15 czerwca 2022 r.) o aktualizację wcześniej złożonego oświadczenia PIT-2. Pracodawcy zostaną zatem zobowiązani do zapytania, czy pracownicy chcą skorzystać z nowych rozwiązań dotyczących stosowania 1/12 kwoty zmniejszającej zaliczkę na podatek. Brak reakcji pracownika (do 30 czerwca 2022 r.) oznaczać będzie jego decyzję
o pozostaniu na dotychczasowych zasadach. Natomiast nowe oświadczenie pracownika w sprawie stosowania 1/12 kwoty zmniejszającej zaliczkę na podatek będzie miało zastosowanie od dnia 1 lipca 2022 r.

Preferencje podatkowe dla rodziców, opiekunów i dzieci

Zostaną przywrócone obowiązujące w 2021 r. zasady regulujące preferencyjne opodatkowanie dochodów osób samotnie wychowujących dzieci. Zniknie kwota tzw. ulgi 1500 zł. Dzięki takiemu rozwiązaniu kwota wolna od podatku będzie realizowana przez osoby samotnie wychowujące dzieci dwukrotnie, analogicznie jak przy wspólnym opodatkowaniu małżonków.

Zwiększona zostanie kwota zarobków, jaką może osiągnąć dziecko bez utraty preferencji podatkowych przez rodziców – z 3089 zł do 16 061,28 zł w 2022 r. (12-krotność renty socjalnej).

Renty rodzinne małoletnich dzieci nie będą doliczane do dochodów rodziców. Tym samym dziecko jako odrębny podatnik również będzie korzystać z kwoty wolnej 30 tys. zł.

Projekt przewiduje poszerzenie zwolnień dotyczących tzw. PIT-0 o nowy rodzaj przychodów, tj. o zasiłki macierzyńskie.

W przypadku PIT-0 dla seniora od 1 stycznia 2023 r. zwolnienie będzie obejmowało wyłącznie te osoby, które mimo nabycia uprawnienia
do świadczenia nigdy nie pobierały świadczenia emerytalnego. Zatem po zmianie z omawianego zwolnienia nie skorzystają osoby, które powróciły na rynek pracy „z emerytury (renty)”, również korzystające ze zwolnienia w 2022 r.

Zwolnienia podatkowe

Obecnie wolne od podatku dochodowego są świadczenia otrzymywane przez emerytów lub rencistów w związku z łączącym ich uprzednio
z zakładem pracy stosunkiem służbowym, stosunkiem pracy lub spółdzielczym stosunkiem pracy, w tym od związków zawodowych, do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 3000 zł. Zwolnieniem objęte zostaną świadczenia otrzymywane również przez osoby uzyskujące nauczycielskie świadczenia kompensacyjne.

Zniknie oświadczenie związku zawodowego o wysokości zapłaconej składki związkowej w przypadku składek potrącanych przez pracodawcę
z wynagrodzenia. Informacja o wysokości zapłaconej składki zostanie zamieszczona w PIT-11, zgodnie z postulatem OPZZ.

Zwolnienie płatnika z obowiązku poboru zaliczki na podatek

Podatnik będzie mógł złożyć wniosek o niepobieranie zaliczki na podatek PIT jeżeli będzie przewidywał, że uzyskane przez niego dochody podlegające opodatkowaniu na skali podatkowej nie przekroczą w roku podatkowym kwoty 30 000 zł (czyli kwoty wolnej od podatku). Przy czym podatnik będzie obowiązany niezwłocznie wycofać ten wniosek, jeżeli stwierdzi, że wysokość tych dochodów przekroczy tę kwotę.

Zmiana w zakresie obniżenia podstawy wymiaru składki zdrowotnej dla osób współpracujących z osobami prowadzącymi działalność pozarolniczą

Przedmiotowa zmiana zakłada obniżenie podstawy wymiaru składki zdrowotnej dla osób współpracujących z osobami prowadzącymi działalność pozarolniczą do 75% kwoty przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw.