Na Ukrainie trwa walka rządu ze związkami zawodowymi. Władze dążą do ograniczenia praw pracowniczych. W parlamencie ukraińskim procedowany jest projekt Kodeksu pracy, który pozbawia pracowników ochrony prawnej, a związkom zawodowym zdecydowanie ogranicza możliwości obrony pracowników. Zmiany legislacyjne zostają wprowadzane za zamkniętymi drzwiami, bez konsultacji z reprezentatywnymi organizacjami związków zawodowych.

W styczniu 2020 roku Przewodniczący OPZZ Andrzej Radzikowski przekazał list w tej sprawie do rządu i parlamentu ukraińskiego, a dziś – w międzynarodowym dniu solidarności z pracownikami ukraińskimi – przekazał go na ręce Ambasadora Ukrainy w Polsce.

Zmiany ukraińskiego prawa pracy dotyczą m.in.:

  • jednostronnego rozwiązania bez uzasadnienia umów o pracę przez pracodawców z naruszeniem art. 4 Konwencji MOP nr 158, co w szczególności negatywnie wpłynie na pozycję działaczy związkowych;
  • rozszerzenia i zachęcania pracodawców do korzystania z umów krótkoterminowych i tzw. umów na zero-godzin, co spowoduje niepewność zatrudnienia i wynagrodzenia, nieprzewidywalność czasu pracy oraz stres;
  • drastycznego obniżenia wynagrodzenia za godziny nadliczbowe ze 100% premii do 20% premii, co jest sprzeczne z Konwencją MOP nr 1;
  • zniesienia niektórych gwarancji socjalnych i zmniejszenia ochrony matek z małymi dziećmi, co jeszcze większym stopniu ułatwi ich zwolnienie; ponadto pracownicy będą musieli ujawnić pracodawcy wszystkie informacje, które mogą wpłynąć na ich zatrudnienie, a ciąża i warunki zdrowotne nie są wyłączone z tego wymogu;
  • licznych ograniczeń prawa do zrzeszania się, które naruszają konwencję MOP nr 87 dotyczącą wolności zrzeszania się i ochrony prawa do zrzeszania się, np. ograniczenie związków zawodowych w zakładzie pracy do maksymalnie dwóch.

Związki ukraińskie prowadzą akcję protestacyjną. OPZZ w pełni popiera tę kampanię i wyraża wsparcie dla wszystkich pracowników Ukrainy i ukraińskich związków zawodowych. Zmiany legislacyjne muszą podlegać pełnym konsultacjom ze związkami zawodowymi. Naszym zdaniem nie ma uzasadnienia, aby wprowadzać pospiesznie projektowane poprawki do tych ważnych ustaw bez pełnych negocjacji trójstronnych.

Tak na marginesie, podobne praktyki omijania dialogu społecznego – w postaci tzw. projektów poselskich – są obecne także w Polsce, na co cyklicznie zwracają uwagę partnerzy społeczni, w tym OPZZ

Cała związkowa społeczność międzynarodowa wzywa ukraiński rząd i parlament do przestrzegania przepisów określonych w międzynarodowych standardach pracy (MOP) i apeluje do rządu ukraińskiego o skorzystanie z pomocy technicznej MOP w przygotowaniu zmian do Kodeksu pracy!